Nieuwendijk 174 is geen pand waar de geschiedenis expliciet vanaf druipt: dit keer geen gevelstenen of teksten, maar een witgepleisterde buitenmuur. Toch schuilt er in dit HEMA-pand een rijke geschiedenis van Nederlands glorie.
Er zijn weinig winkels op de Nieuwendijk die al bijna 90 jaar bestaan. Maar dat is niet het enige bijzondere aan dit filiaal van de ‘Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam’. Zo konden Amsterdammers in deze H.E.M.A. namelijk de allereerste roltrap van Amsterdam gebruiken! In Londen en Parijs was de bewegende trap al een fenomeen, en helaas waren Rotterdam en Den Haag ons voor. Maar “voor Amsterdam is het echter een nieuwtje. Vooral voor ouderen van dagen en voor hen, die het lopen moeilijk valt, is de rollende trap een prachtige uitvinding”, schreef het Nieuw Israëlitisch Weekblad in 1936.
En deze HEMA werd nog legendarischer, want hier werd ooit de meest iconische worst van Nederland ‘uitgevonden’. En dat puur door een grote denkfout! De toenmalige filiaalmanager kocht namelijk veel te veel rookworsten in voor het restaurant. Om er toch wat aan te verdienen besloot hij ze te halveren, te verwarmen en buiten als snack te verkopen. En daar kunnen we nog steeds van genieten.
Maar voordat hier HEMA-geschiedenis werd geschreven huisde zich in dit pand één van de chiquere warenhuizen van Amsterdam. Rond 1902 opende een Belgisch bedrijf de Grand Bazar de la Bourse. Met zuilengangen, dubbele trappen en een glazen overkapping was het zeker indrukwekkend shoppen!
Toch is dit niet het oudste warenhuis dat zich vestigde op nummer 174. In 1822 zat hier een bedrijf dat vooral bekend is van het 19e-eeuwse versje: de Winkel van Sinkel!
Bron: Stadsarchief Amsterdam
ca. 1965. Bron: HEMA
Grand Bazar de la Bourse, ca. 1918. Bron: Stadsarchief Amsterdam
